خبرگزاری تسنیم از گفتگوی حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، خبر داد. بهگزارش این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، امیرعبداللهیان در این گفتگو بر ضرورت دستیابی به یک «توافق خوب» تاکید کرد و در این مورد گفت:«هیچ تردیدی در اراده ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار وجود ندارد.»
امیرعبداللهیان در حالی از اراده جمهوری اسلامی بهمنظور احیای توافق برجام سخن میگوید که کشورهای غربی طرف مذاکره با حکومت ایران بر این باورند که هیئت مذاکرهکننده ایرانی در پی آن است تا توافق نهایی به تعویق بیفتند.
کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه، هفته گذشته گفت تنها چند هفته تا احیای توافق برجام زمان باقی مانده است. کولونا با اشاره به وضعیت فعلی مذاکرات احیای برجام تاکید کرد که شرایط کنونی قابل تحمل نیست و جمهوری اسلامی ایران، در حالی که فعالیتهای هستهای خود را ادامه میدهد، تمام تاکتیکهای ممکن را بهمنظور به تعویق انداختنِ احیای برجام بهکار میگیرد.
پس از این اظهارات کولونا یکی از مقامهای اتحادیه اروپا نیز در روز جمعه، ۱۵ ژوییه ۲۰۲۲، گفت مذاکرات مربوط به احیای توافق برجام رو به پایان است اما، همچنان مشخص نیست که این مذاکرات به توافقی میان جمهوری اسلامی ایران و قدرتهای جهان منجر شود یا نه.
این مقام اتحادیه اروپا همچنین در توضیح وضعیت فعلی مذاکرات مربوط به احیای برجام گفت موضوعاتی وجود دارند که معلق ماندهاند و اتحادیه اروپا، در مقام میانجیگرِ میان حکومت ایران و دولت ایالات متحده آمریکا، منتظر نظرات این دو کشور است. بهگفته او، وضعیت فعلی مذاکرات احیای برجام را میتوان پایان مذاکرات بهحساب آورد، اما نمیتوان آن را پایان فرایند رسیدگی به پرونده فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران دانست.
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، در پنجم ژوییه گفت جمهوری اسلامی، در جریان مذاکرات، خواستههایی فرابرجامی را طرح میکند و موارد تازهای به فهرست خواستههایش اضافه کرده است.
بسیاری از گزارشهای منتشر شده در این زمینه نیز نوشتهاند که یکی از دلایل توقف مذاکرات احیای برجام در وین، پافشاری هیئت مذاکرهکننده حکومت ایران در مورد حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست نیروهای تروریستی دولت ایالات متحده آمریکا بود؛ خواستهای که از نظر کشورهای غربی طرف مذاکره و همچنین غالب ناظران سیاسی ارتباطی به برجام ندارد و نمیتواند در چارچوب مذاکرات مربوط به این توافق بگنجد.
در پیوند با این موضوع، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، روز ۱۳ ژوییه و در گفتگویی با شبکه ۱۲ اسرائیل، تاکید کرد که سپاه پاسداران سپاه انقلاب اسلامی را در فهرست نیروهای تروریستی آمریکا نگه خواهد داشت، ولو اگر چنین اقدامی باعث شود تا جمهوری اسلامی توافق احیای برجام را امضا نکند.
در دو روز گذشته نیز برخی چهرههای شناخته شده جمهوری اسلامی از توانایی ساخت بمب اتم بهوسیله این نظام عقیدتی – سیاسی سخن گفتند. بهعنوان مثال صادق خرازی، مشاور علی خامنهای در سیاست خارجی، در ارتباط با این موضوع گفت:«تنها در چند روز سطح غنیسازی اورانیوم را از ۲۰ درصد به ۶۰ درصد رساندیم و بهسادگی میتوان آن را به ۹۰ درصد رساند.»
تنها چند ساعت پس از این سخنان کمال خرازی، محمدجواد لاریجانی، از چهرههای شناخته شده حکومت ایران در امور بینالمللی، در گفتگویی با شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت:«اگر به این نتیجه برسیم که سلاح هستهای بسازیم، کسی نمیتواند جلوی ما را بگیرد.»
با تمامی این اوصاف، امیرعبداللهیان در گفتگوی روز دوشنبهاش با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت:«کاخ سفید باید زیادیخواهیها و تردیدها را کنار گذاشته و با واقعبینی در مسیر دستیابی به راه حل و حصول توافق گام بردارد و از تکرار رویکرد ناکارآمد گذشته و رفتار غیرسازنده و توسل به اهرم فشار و تحریم دست بردارد.»
بهگزارش تسنیم، جوزب بورل نیز در پاسخ به این اظهارات امیرعبداللهیان گفت:«معتقدم باید ماهها تلاش به نتیجه منجر شود و به تلاش خود برای نزدیک کردن دیدگاههای ایران و آمریکا و رسیدن به نقطه توافق ادامه خواهم داد.»
از سوی دیگر، سمیرا قرایی، خبرنگار ایراناینترنشنال، روز دوشنبه، ۱۸ ژوییه ۲۰۲۲، با حضور در نشست خبری ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نظر او را درباره ارزیابی دولت آمریکا از اظهارات روز گذشته صادق خرازی و محمدجواد لاریجانی جویا شد.
ند پرایس در پاسخ به این پرسش خبرنگار تلویزیون ایراناینترنشنال گفت اینکه جمهوری اسلامی، پس از خروج دولت دونالد ترامپ از توافق برجام، سطح غنیسازی اورانیوم را افزایش داده و از این منظر به ساخت سلاح هستهای نزدیکتر شده است، امری پوشیده نیست. با اینحال پرایس تاکید کرد دولت آمریکا همچنان اعتقاد دارد که احیای برجام تامینکننده امنیت ایالات متحده آمریکا است.
پرایس در بخش دیگری از گفتگوی مورد نظر، ضمن اشاره به خطر نیروی قدس (شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، گفت گمان میکند میتوان هم خطر این نیروی نظامی را کنترل کرد و هم بهواسطه احیای برجام از هستهای شدن جمهوری اسلامی ایران جلوگیری کرد.
با اینوجود بایدن در پاسخ به این سئوال که آیا گزینه استفاده از زور نظامی علیه حکومت ایران همچنان جزو گزینههای روی میز هست یا نه؟ چنین پاسخ داد:«بله؛ بهعنوان آخرین راهحل.» او همچنین در مورد احتمال ساخت سلاح هستهای بهوسیله حکومت ایران گفت:«در این مورد گمانهزنی نمیکنم، اما [حکومت] ایران نمیتواند به سلاح هستهای دست یابد.»